پیش بینی و بررسی روند خشکسالی هواشناسی با استفاده از سری زمانی (مطالعه موردی: حوزه آبریز سلماس)

اساس بسیاری از تصمیم گیری ها در فرآیندهای هیدرولوژیکی و تصمیمات بهره برداری از منابع آب بر پایه پیش بینی و تحلیل سری های زمانی است. خشکسالی حالتی نرمال و مستمر از اقلیم ایران با فراوانی وقوع نسبتاً بالا است و می توان با استفاده از تحلیل های آماری و مدل های ریاضی به پیش بینی آن پرداخت. در پژوهش حاضر به پیش بینی خشکسالی هواشناسی 5 ایستگاه حوزه آبریز سلماس واقع در استان آذربایجان غربی پرداخته شد. برای این منظور داده های بارش ایستگاه ها طی دوره آماری (1387-1358) با استفاده از مدل های سری زمانی بارش ma، ar، arma و arima شبیه سازی شد و بهترین مدل برای پیش بینی انتخاب شد. سپس بارش ماهانه برای 7 سال بر اساس مدل انتخاب شده پیش بینی گردید. با استفاده از شاخص بارش استاندارد (spi)، شدت خشکسالی ها محاسبه شد. برای ایستگاه های نظرآباد، سلماس، یالقوزآغاج، چهریق و اوربان به ترتیب مدل های نهایی ma(3)، arma(4,2)، arma(1,1)، arma(3,2) و arma(1,1) انتخاب شدند. در بررسی خشکسالی ها مشخص گردید که خشکسالی در سال های آماری 1387-1357 تنها در ایستگاه نظرآباد روند افزایشی داشته و در ایستگاه های سلماس، اوربان، چهریق و یالقوزآغاج روند کاهشی مشاهده گردید.